Oranje-tegenstander Roemenië en opmerkelijke kapsels zijn op grote toernooien op de een of andere manier onlosmakelijk met elkaar verbonden geraakt. Een bizar verhaal over een letterlijke witwasoperatie, een menselijke Sonic the Hedgehog, bekritiseerde lange manen en een bezoek aan een Roemeens Europees kampioen op de Veluwe.
In Nederland kreeg Memphis Depay de nodige kritiek te verduren over een zekere haarband. De nieuwste uitwas van de kapselcommotie bij onze tegenstander is de kritiek van de ongezouten-meningen-specialist van De Telegraaf, Valentijn Driessen, op de haardracht van de Roemeense Spurs-verdediger Radu Drăgușin: “Die heeft wel een heel raar kapsel. Zo’n vrouwenkapsel… Met twee staartjes!” Hij heeft trouwens ook regelmatig een knot op het hoofd, dat terzijde.
Vóór Drăgușin is rechtsback Andrei Ratiu ook al worldwide trending. Juist, de rechtsback met die blauw geverfde kuif. De haarsaga rond het land begint op het WK ’98, als Roemenië de wereld shockeert door van de ene op de andere dag te transformeren in een volledig blonde selectie. De golf van peroxide die in Frankrijk over het elftal trekt betekent – toevallig of niet – het einde van de gouden generatie van de geniale regisseur Gheorge Hagi: de Maradona van de Karpaten die speelde voor Barcelona EN Real Madrid. Het succes van de Tricolori verbleekt. Tot nu.
Kleine Hagi
Roemenië is er weer bij, wint voor het eerst in 24 jaar een wedstrijd op een eindtoernooi en stapt straks als groepswinnaar het veld op tegen Oranje. Met naast de blauwe lokken en de twee staartjes ook de zoon van de oude maestro, Ianis Hagi. Rekent deze nieuwe generatie definitief af met de oude vloek van de verf?
Stationsstraat 87A te Ermelo. Precies daar hangt een gesigneerd shirt van de Hagi junior aan de muur. Die muur is onderdeel van Ionut Barbershop in dat gezellige Gelderse stadje op de Veluwe. Juist hier heeft de geboren Roemeen Ionut Matei zijn droom waargemaakt: een eigen kapsalon. Met als klant de kleine Hagi. “Hij had toen een knieoperatie gehad en revalideerde in Amsterdam. Ik heb ‘m een half jaar geknipt.”
Het is EK-ster Răzvan Marin die Hagi de weg wijst naar Ermelo. De oud-Ajacied is in zijn Amsterdamse periode vaste klant bij Ionut. Ook Dusan Tadic is al eens onder handen genomen. En dat terwijl de Veluwe niet echt op de route ligt… Waarom komen ze allemaal naar de barbershop to be van de jonge Roemeen? Het antwoord: Donny van de Beek. Een van de eerste famous regulars van Ionut. “Die komt uit Nijkerkerveen hè. Dat is in de buurt. Via een vriend kwam hij bij mij terecht. Die komt hier al jaren. Nu nog ja, als ie in Nederland is. Twee weken geleden was hij hier nog.”
Dit bericht op Instagram bekijken
Een bericht gedeeld door Ionut Barbershop (@ionutbarbershop)
Klanten op het EK
Van de Beek is er niet bij in Duitsland, maar die andere beroemde klanten schitteren op het EK. “Ik heb nog wel eens contact met die jongens, ja. We sturen wel eens een berichtje heen en weer. Of via Instagram, reageren we op elkaars posts. Dat soort dingen. Dat zijn ook gewone jongens. Die doen normaal.” Maar toch moet het leuk zijn als je voor de tv naar je vrienden zit te kijken op het EK. Matei twijfelt even. Hij vindt het niet zo heel bijzonder. Maar tovert dan toch een glimlach op zijn gezicht. “Het is wel vet, haha.”
Dit bericht op Instagram bekijken
Een bericht gedeeld door Ionut Barbershop (@ionutbarbershop)
Zo heeft hij het zelf ook nooit bedacht, toen hij op zijn 18e alles en iedereen achterlaat en naar Nederland kwam om vrijwilligerswerk te doen. Op zoek naar een doel in het leven. “Het zou voor zes maanden zijn.” Maar hier vindt hij bij toeval zijn passie, het knippen. “Dus ben ik daarna blijven hangen voor mijn opleiding.” Matei blijkt een natuurtalent en presteert iets waar zijn beroemde klantenkring van droomt: hij wordt Europees kampioen, in 2018. “Zo spannend, kon gewoon niks eten. Als het lukt… Dat is wel echt een geweldig gevoel.” Daar is de glimlach opnieuw. Hij krijgt zelfs persoonlijke felicitaties van minister-president Mark Rutte. “Maar ik heb het er nooit meer over hoor. Dat vind ik zo… Ja. Borstklopperig… Snap je? Je moet altijd bescheiden blijven.” Kan nu zijn land ook Europees kampioen worden? “Mmm, ik hoop het. Ik hoop het.”
Dinsdag is Matei voor Roemenië. “Ik ben voor de underdog. Maar als Nederland wint, vind ik het ook mooi. Ik gun het ze allebei. Ik houd echt van dit land. Ze zeggen wel dat Nederlanders bot zijn enzo, maar ik ben altijd overal mee geholpen. Alleen ik vind dat je je vaderland niet kan verraden. Je kiest voor je ziel.” Hij gaat ongeveer één keer per jaar terug naar zijn geboortegrond in Reghin (een stad zo groot als Ermelo) en heeft nog wekelijks contact met zijn ouders in Roemenië.
“Daar is het wel een gekkenhuis. Ze hebben ook 24 jaar niet meegedaan. Het betekent echt veel voor het land. Het is toch een beetje achterop geraakt. Nu lopen ze weer even met de borst vooruit.” Zoals in de jaren 90. Toen de gouden generatie (Van Hagi, Popescu, Lacatus, Ilie) zich op drie WK’s (’90, ’94 en ’98) op rij kan meten met de toplanden. In ’94 wint Roemenië de groep, schakelt het Argentinië uit na een memorabel voetbalgevecht en is het tegen Zweden in de kwartfinale één penalty verwijderd van de halve eindstrijd.
Hele selectie in de bleek
Op het WK’ 98 denken de spelers zelf dat het mogelijk is om na de eerste twee wedstrijden in de groep (tegen Engeland en Colombia) al door te zijn. Ze gaan een weddenschap aan met bondscoach Anghel Iordanescu. Als dat lukt, scheert hij zijn hoofd kaal, zo wordt afgesproken. De groep besluit dan zelf dat als Iordanescu echt de tondeuse erin zet, ze allemaal hun haar laten verven. Roemenië wint en de coach houdt woord. Dan zeggen de spelers ook B en wordt de complete selectie in 2 Franse kapsalons gebleekt (behalve doelman Stelea, maar die is kaal).
“Het straalt wel iets uit”, zegt Matei als hij aandachtig een foto bekijkt van dat WK. Een rij geblondeerde (of is het geel?) Roemeense sterspelers staat schouder aan schouder voor het volkslied. Tunesië is de laatste tegenstander in de groepsfase. De wedstrijd die begint met het surrealistisch beeld. “Samen”, zegt hij. Zelf maakte de Ermelose Roemeen het niet bewust mee. “Ik was toen drie.” De stunt is een geheime operatie waar niemand iets van weet. Bedoeld om het teamgevoel te versterken, maar het werkt averechts.
Boze familie en fysieke pijn. In een interview met Roemeense media vertelt Gheorghe Craioveanu, een speler van toen, hoe de bleek zijn hoofdhuid verbrandt en zijn hoofd vol kale plekken achterlaat. “Ze hebben ons gemarteld met dat spul. Het deed zoveel pijn, dat ik drie dagen lang maar op één zij kon liggen. Volgens mij is er iets geks gebeurd nadat de kapper de folie om onze hoofden wikkelde.” De blonde brigade speelt nog maar net gelijk tegen de Tunesiërs. Een wanhopige bondscoach jammert op de persconferentie: “We hebben God boos gemaakt.” Roemenië wordt in de achtste finales uitgeschakeld door Kroatië. De gouden generatie speelt als een blikken versie en haalt na de peroxidegolf nooit meer het WK.
Blauwe coupe
De zoon van de bondscoach van toen, Eduard Iordanescu, is nu de huidige bondscoach van Roemenië. De opvallende blauwe coupe van de rechtsback Ratiu in zijn selectie zou een eerbetoon zijn aan de ploeg van ’98. Al beweren Spaanse media dat hij het gedaan heeft om te vieren dat zijn club Rayo Vallecano niet is gedegradeerd. Of is het toch om zijn bijnaam Sonic te onderstrepen? De blauwe egel, het uithangbord van spellenfabrikant Sega, is sneller dan het geluid: supersonic. Ratiu zou de bijnaam hebben gekregen nadat hij bij zijn debuut in La Liga tegen Real Madrid, Vinícius die op volle snelheid ligt, inhaalt en de counter eruit haalt.
Andrei Ratiu with a new hair colour 💙💈pic.twitter.com/NudkYLGDD1
— LaLigaExtra (@LaLigaExtra) May 25, 2024
Op de camera zegt ‘ie na zijn sprint van 35,6 km per uur: “Vinicius krijgt me niet te pakken.” Of kreeg hij die bijnaam pas op het EK? Wat wel zeker is, kapper Matei vindt de coupe helemaal niks. “Die kleur heb ik hier niet liggen hoor.” Hoewel Ratiu in 2020 nog even bij ADO speelt, hij komt niet langs in Ermelo. “Maar hij is altijd welkom. Knip ik ‘m wel even netjes, haha.” Ook het knotje van Drăgusin wordt Matei niet warm van. “Het is gewoon niet mijn ding. Maar als die jongen dat mooi vindt, moet ie het gewoon doen hoor.”
Hij is wel fan van Marin. “Niet omdat hij hier altijd kwam. Het is ook echt een fijne jongen, maar hij speelt ook echt goed dit EK. Misschien krijgen ze wel spijt bij Ajax en halen ze ‘m terug haha.” Matei ziet alles. In de Barbershop hangt een grote tv. “Die gaat aan als er gevoetbald wordt. Ik heb alle wedstrijden gezien. Als we ’s avond klaar zijn kijk ik thuis verder.” Hij heeft dan ook wel een advies voor de Nederlanders. “Onderschat ze niet!” Hij vervolgt. “Ik vind ze goed. Ze willen echt winnen. Je ziet ook bij de doelpunten dat ze het elkaar echt gunnen.”
“Nederlanders verwachten wel veel”
De Roemenen spelen met hun hart. “Altijd je best doen en geen grote mond. Want als je dat doet en het gaat fout…” Daar heeft Nederland soms wel een handje van. “Nederlanders verwachten wel heel veel. Al die spelers van die grote clubs, die denken dan misschien: dat doen we wel even.” Ach die voetballers en al dat geld. “Die stappen na de uitschakeling gewoon weer in de Rolls Royce. Bij Roemenië spelen ze misschien ook nog wel voor een transfer. Ze zijn allemaal niet super, maar wel een goed team.”
Hij vertelt ontspannen, terwijl de tondeuse met vaste hand langs het hoofd van een trouwe klant flitst. Uiteraard gaat het in de strakke salon de laatste dagen vooral over DE wedstrijd. “Iedereen, echt iedereen begint erover.” Het blijkt als de volgende klant plaatsneemt. “Voor wie ben je? Waar ga je kijken?” De Veluwse barbier gaat er in ieder geval voor zitten, met vrienden. Want dinsdag is de zaak altijd op slot. Dat komt goed uit. Inmiddels is ook tussen de kappers een leuke koude oorlog uitgebroken. “Jullie gaan eraan”, waarschuwt de Nederlandse bedrijfsleider zijn baas. “Maar als jullie toch winnen ben ik voor Roemenië hoor, beloofd.” Matei lacht. “Dat moet ie wel zeggen. Hij heeft nog geen vast contract.”