Luis de la Fuente – afkomstig uit de Rioja-streek, waar de rode wijnen rijpen tot perfectie – heeft hetzelfde traject ondergaan. De bond als meesterwijnmaker kiest hem al beste druif. Onder zijn leiding bloeit het Spaanse elftal als een volle Rioja in zijn beste jaar en zijn ze topfavoriet voor de winst. Wie is deze – in Nederland – vrij onbekende bondscoach? ESPN maakt een profiel.

De La Fuente komt 63 jaar geleden ter aarde in Haro, een gemeente in de provincie La Rioja in Baskenland. Op 19-jarige leeftijd debuteert de linkervleugelverdediger als jeugdspeler voor Athletic Club Bilbao. Via hen, Sevilla FC en Alavés komt de linkspoot tot 240 duels op het hoogste Spaanse niveau. In vier jeugdinterlands maakt hij twee jeugd EK’s mee.

Als trainer kent De la Fuente een iets anoniemere loopbaan. Na een voetbalpensioen van drie jaar gaat hij aan de slag bij het bescheiden Portugalete en CD Aurrera de Vitoria. Zijn rol als hoofdtrainer wordt ingeruild voor klusjes in de jeugd van zijn voormalige clubs Sevilla en Athletic. In 2011 probeert De la Fuente het nog eens als hoofdtrainer bij ex-werkgever Alavés, maar dat duurt slechts drie maanden tot aan zijn ontslag.

Spaanse jeugdelftallen

Alles behalve een glanscarrière langs de lijn dus. De RFEF (Spaanse bond) vraagt hem om diverse jeugdelftallen onder zijn hoede te nemen en die klus pakt de Bask aan. De La Fuente blijkt een goede Rioja-wijn te zijn als bondscoach. Iemand die even moet rijpen, voordat hij klaar is voor echte werk.

Zes jaar vervult hij een soort van duo-rol als trainer van zowel de Onder 18 als 19. In 2015 kroont De la Fuente zich tot Europees kampioen van de U19. Onderdeel van zijn elftal: Unai Simón, Mikel Merino en Rodri, die nu ook mee zijn naar Duitsland. Vier jaar later herhaalt hij zijn succes met de U21 als zelfs vijf huidige selectiespelers meedoen.

De successen stapelen zich in rap tempo op voor de gerijpte bondscoach. In 2021 loodst hij Spanje naar de finale van de Olympische Spelen in Tokyo. Onderdeel van het basiselftal: Simón, Cucurella, Zubimendi, Merino, Pedri, Oyarzabal (dispensatie) en Olmo. Spanje grijpt naast het goud, maar geeft wel een signaal af. De ‘jeugd’ komt eraan.

Rigoureuze keuzes

Jeugdig is De la Fuente niet meer als hij wordt aangesteld als opvolger van Luis Enrique. In Spanje worden er vraagtekens gezet bij zijn aanstelling. Iemand met een bescheiden cv moet Spanje uit het slop trekken na een teleurstellend WK in Qatar (uitgeschakeld in achtste finale door Marokko). Zijn eerste daad is recordinternational Sergio Ramos vertellen dat hij een rentree uit z’n hoofd moet zetten.

Het is niet de enige rigoureuze beslissing, die het land – en de media – op zijn kop zet. Het Tiki-Takavoetbal, waar de wereld jarenlang van heeft gesmuld, wordt langzaam ingeruild voor verticaal spel, oftewel met snelheid en diepteloopjes zo snel mogelijk naar de goal. Het tekent de eigenzinnige werkwijze van De la Fuente, die als soort mentor de groep begeleidt.

Prijzen winnen

De Spaanse revolutie is succesvol. Een mix van ervaring, leiderschap en jeugdige onbevangenheid wint de Nations League in 2023. Met bijna dezelfde groep maakt La Furia Roja ook indruk in Duitsland. Spanje is het enige land dat de volle buit haalt uit de groepsduels en daarin zelfs geen tegentreffer incasseert. En dat in ‘de poule des doods’.

In de zestien EK’s die er tot nu toe zijn gespeeld, is dat maar twee keer eerder gebeurd. Italië is op het vorige Europees kampioenschap de eerste en lift weken later de trofee. Alle seinen voor een mooie Spaanse zomer staan dus op groen. Toch moet het zonovergoten land waken voor een verontrustende jubelstemming.

Resultaten uit het verleden waarschuwen foutloze groepshoofden. Slechts vijf van de 23 EK’s of WK’s waarin een poulefase wordt gespeeld, levert ook de uiteindelijke kampioen. Alleen Frankrijk (EK 1984, WK 1998), Brazilië (WK 2002), Spanje (EK 2008) en Italië (EK 2021) slagen erin om hun goede vorm tot en met de finale door te trekken.

Een ding is zeker: de Spaans bondscoach heeft bewezen dat hij voor zijn land prijzen kan pakken. De eerste Spaanse hoofdprijs in tien jaar staat al op zijn naam en in de Opta Predictor is Spanje titelfavoriet, ondanks de ongunstige kant van het schema. Hij laat oude bekenden: Simón, Cucurella Rodri en Ruiz floreren en geeft de jeugdige buitenspelers Williams en Yamal kans te excelleren (en accelereren). En dat allemaal door ‘goede Rioja’ Luis de la Fuente.