Nog vijf nachtjes slapen en dan is bekend of NAC Breda of Excelsior volgend jaar in de Eredivisie speelt. Negentienduizend man komt vanavond in Geel-Zwart gehuld naar het Rat Verlegh Stadion voor het heenduel. Kees Luijckx, die het shirt van beide clubs heeft gedragen, ziet Excelsior als absolute favoriet “maar… het blijven de play-offs én NAC”.

Zeg je NAC – Excelsior, dan zeg je Kees Luijckx. De ESPN-analist speelt anderhalf jaar voor de Kralingers en drie jaar in Breda. “De hele play-offs zijn eigenlijk Luijckx-‘derby’s”, grapt de ex-centrumverdediger, die ook de clubkleuren van Roda JC en ADO Den Haag in zijn hart meedraagt. “Bij beide clubs koester ik warme gevoelens, maar ik woon in Breda en weet hoe het hier leeft.”

Als analist wordt van hem verwacht dat hij alle wijsheid in pacht heeft. Ook qua voorspellingen. Daar werkt Luijckx zelf ook aan mee, want – zo vertelt hij – voorspelt hij voorafgaand aan de nacompetitie al dat NAC de finale gaat halen. “Als ik ze nu tegenkom, zeg ik: ik zei het toch”. Nu is het lastiger te voorspellen, zo zegt hij.

“Excelsior is fit, in vorm en torenhoog favoriet. Dat kan zomaar omslaan. Zeker in Breda. NAC is, als ze underdog zijn, lastig te bespelen. Zeker met het publiek. Die zijn sturend naar de spelers. Normaal verwacht men dat NAC elke wedstrijd wint. Nu niet. Zo remmend als ze in de competitie werken, zo stimulerend zijn ze in de play-offs. Ook al is het voetbal slecht, iedereen is blij.”

“Voert normaal geen reet uit”

Ondanks alle euforie rondom de Bredanaars, tempert Luijckx dat enigszins. “Als je NAC ontleedt, technisch en tactisch. Het spel als team was ver ondermaats. In de play-offs is een tactisch plan één, maar je moet ook gaan met die banaan. Daar kan je als tegenstander lastig op inspelen. Het zijn opportunisten. Je kan het nog zo dicht timmeren, maar het gevaar zit in een klein hoekje.”

Luijckx ziet ook een bepaalde mentaliteitsverandering ziet in de ploeg van Jean-Paul van Gastel. “De play-offs hebben de boel op een lijn gebracht. Daardoor willen spelers als Aimé Omgba en Dominik Janosek ook ineens werken voor het team. Zij waren een verschrikking voor teamgenoten om mee te spelen. Het zijn geen goede teamspelers.”

Luijckx houdt het duo langer in de gaten en ziet de nodige veranderingen. “Dat is het opportunisme. Omgba is in potentie de beste speler, maar is nog jong en moet leren wat nodig is in topvoetbal. Van de Omgba zonder bal word je niet vrolijk. Janosek heeft bijna de beste trap van Nederland, maar ziet nu ook dat hij moet lopen. Normaal voert hij geen reet uit. Dat hoort er wel bij.”

“Excelsior blijft in de Eredivisie, maar…”

Het feit dat het zo veel over NAC gaat, zegt meer over de nummer negen van de Keuken Kampioen Divisie, dan Excelsior. Inmiddels zijn zij gebombardeerd tot de absolute favoriet in dit tweeluik. Ook door Luijckx, die nog wel waarschuwt: “De play-offs hebben voor hen positief uitgewerkt. Ze moeten niet overmoedig, maar vastberaden en gezond achterdochtig zijn in zo’n wedstrijd.”

Als de Kralingers “onverstoorbaar” zijn, voorspelt de analist dat er ook volgend jaar drie Rotterdamse clubs in de Eredivisie spelen. “Dat kan lastig zijn in het Rat Verlegh Stadion”, zo zegt Luijckx, die daaraan toevoegt. “Maar…. het zijn de play-offs en het is NAC. NAC is een grotere club dan Excelsior en heeft gewoon een thuisvoordeel. Veel meer dan Excelsior.”

NAC neemt het in de eerste wedstrijd thuis op tegen Excelsior. Deze wedstrijd is om 20:00 uur LIVE te zien op ESPN 1.